Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw  

Zoeken

 

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

Boeken

Aanvullingen

Tijdschriften

Raadsels

Loctypes

Modellen

 

Aanvullingen op het boek “Industrielocomotieven” van Henk Kolkman: Hoofdstuk 9.8

laatste wijziging: 17 oktober 2015

  

        

Provincie Noord-Holland

← Provincie Utrecht

Provincie Zuid Holland

p. 164         Crailoo (Hilversum)     Voestalpine Railpro

 

Windhoff Crailoo.jpg

Windhoff ontwikkelde voor NS het type RW63DH, als één van de kandidaten voor de opvolging van de NS sikken. Bediening is mogelijk vanuit de cabine, maar ook vanaf de treeplanken of op afstand. NS zette de loc in bij de Stapelplaats Crailoo, waar deze foto op 12 maart 1991 is genomen. In de verte is de Bemo te zien. Het is bij deze éénling gebleven. Door de privatisering en opsplitsing van NS werd de opvolging van de sikken sterk vertraagd. Ondertussen veranderden de eisen en het gewenste aantal. De locs die tussen 2003 en 2007 door Niteq aan de Nedtrain werkplaatsen zijn geleverd, kunnen als de nieuwe sikken worden gezien.

 

Klik voor:

- een tekening van het type Windhoff RW63DH    en een foto van het bedieningstableau.

- en een bijna 20 jaar later genomen foto.

Zie verder de webpagina over Crailoo op deze website.

 

p. 165           Diemen                             GVB Amsterdam, Hoofdwerkplaats Rail

De H80 van het GVB in Amsterdam is in 1941 door Kromhout/Du Croo & Brauns gebouwd voor de centrale Helpman in Groningen (tekening). Na het einde van de kolentijd kwam de loc als Martinie bij Strukton.

 

In 1979 werd Martinie gekocht en grondig verbouwd door een particulier. Als H60 (later H80) werd ze in bruikleen gegeven aan het GVB.

 

Per 28-12-2009 werd ze overgedragen aan de EMA. Arjen Sprengers legde de nachtelijke reis (die gewoon over de rails ging) vast →

P1000526.jpg

  

p. 166          Amsterdam                         Amsterdamsche Anthraciet Maatschappij

De A.A.M. schreef d.d. 28 september 1929 aan de NV Motorenfabriek Deutz te Rotterdam (zie referenties):

Terugkomend op Uw schrijven dd. 9 dezer betreffende rangeerlocomotief type ML 132 no 67773 doen wij U onderstaand de gevraagde bijzonderheden toekomen:

  1. de trekkracht: zeer goed, plusminus 120 ton geladen wagons.
  2. betrouwbaarheid en bedrijfszekerheid: zeer goed.
  3. verbruikskosten: plusminus 30 l benzine en 3 l olie per dag van 8½ uur (dit uiteraard afhankelijk van de hoeveelheid werk)
  4. onderhoudskosten: gering
  5. bedieningskosten: deze zijn eveneens gering. Wij hebben hier geen vaste man voor.

 

 

Uit het NS archief stamt de tekening rechts. Omdat de loc op enkele NS sporen mocht komen, had ze een NS nummer. Dat moest volgens NS voorschriften worden aangebracht.

 

Zie hier voor een maatschets van dit loctype.

DeutzNS93 opschriften

 

 

 

p. 167          Amsterdam-Noord               Ketjen → Koninklijke Zout (-Organon)-Ketjen→Akzo (Nobel)

Zie ook dit artikel voor het spoorvervoer bij Ketjen.

p. 168           A’dam Vlothaven Zz          Rotim

Vollert fluisterloc bij Rotim.jpg

↑ Bij Rotim aan de Vlothaven Zuidzijde in Amsterdam rangeert de voormalige Vollert “fluisterloc” Nedtrain 403. Ze wordt van Bemo gehuurd.  De loc wordt op afstand vanuit de cabine van de shovel bestuurd. Eerder werd  met een Shovel “gerangeerd”.

De foto is in juli 2009 door Jaap de Groot gemaakt.

 

Na 2013 werd hier geen steenslag meer overgeslagen. De rangeerrobot ging terug naar Bemo. Zie voor de rest van de levensloop p. 275 op de webpagina Historische gegevens per individuele loc.

 

p. 171           Amsterdam                       Anthraciet Handels Vereeniging

In 1961 vestigde de AHV een bedrijf aan de Methaanweg en de Adenhaven voor de op- en overslag en het wassen en/of breken van over zee aan- en/of afgevoerde steenkolen *. In hetzelfde jaar kwam er een Schöma van het type CFL40DR.

 

Op 20 december 1985 stond de loc al jaren ongebruikt →

 

De kleur was –hoe kan het ook anders–anthraciet-grijs. Kennelijk werd er met een staalkabel (die aan de trekhaak en over een buffer hangt) gerangeerd. Dat is gevaarlijk, maar handig als er geen omloopspoor is. Uit onderstaande kaart uit het archief van Kees v/d Meene blijkt echter dat er wel een omloopspoor was.

 

* Raadsbesluit d.d. 29 mei 1989 tot verlenging van de huur voor 22 jaar.

Schoema Anthr klein.jpg

Klik hier voor een fraaie foto van de installaties.

Jan van

Riebeeck-haven

 

Methaanweg

 

Adenhaven

 
AHV sporenplan.jpg

                                              Weegbrug                       Laadbrug

 

De damwand waarlangs de schepen konden aanmeren (en waarlangs meerpalen staan getekend) was 180 m lang. Met dit gegeven zijn de spoorlengtes te schatten.

Aanvankelijk was het plan een spoor langs het kolenpark te leggen, maar bij nader inzien (de rode getrokken lijn) is dit dichter bij de andere sporen gelegd. De functie van de loc is in principe duidelijk: één of meer lege wagens van een opstelspoor ter weging naar de weegbrug brengen, vervolgens ter belading naar de laadbrug, weer naar de weegbrug en tenslotte naar een opstelspoor voor volle wagens. Daarbij zullen de twee zwart getekende sporen rechts van de wissels als opstelsporen gefungeerd hebben.

 

In 1988 ging de loc naar de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik en werd na een grondige verbouwing “Gruisje”. Na een asbreuk is ze in 2010 gesloopt.

 

p. 171          A’dam Coenhaven               Cargill

Cargill en het naburige zusterbedrijf IGMA zijn door een lopende band verbonden. IGMA verzorgt de havenoverslag en het spoorvervoer voor Cargill. Het laatste spoorvervoer bij Cargill was in 2006; in 2011 werd het spoor opgebroken [1]. De situatie is verwarrend omdat op een silo van IGMA met grote letters Cargill staat

De eigen Cargill loc O&K 26526 ….

 

p. 171           A’dam van Riebeeckh.        Amatex van Ommeren Olieterminal High Point Terminals Eurotank

                                                                  wordt ook ETA (Euro Tank Amsterdam) genoemd.

 

p. 173           Amsterdam                          Hollandia (Schroot)

 

“Hollandia” is een fotoboek dat in 1970 werd uitgegeven door Hollandia Schroot in Amsterdam. Hiernaast staat een foto uit dat boek→

 

De loc op de weegbrug is opmerkelijk: bij nadere beschouwing ziet men in de achterwand lasnaden (aangegeven met rode pijlen). Tussen die lasnaden heeft de achterwand de vorm van een paddenstoel. Met andere woorden: het gaat om een ex-NS oersik van de serie 103-152, waarvan de achterwand is dichtgemaakt. In de nieuwe stukken zijn vierkante ramen aangebracht. Het oude raam is wit gekalkt dan wel met een witte plaat afgedekt.

 

Korte tijd later verschenen hier andere locs en dook deze verbouwde oersik op bij Hollandia Schroot in Rotterdam. In 1978 maakte ze daar al geen rijvaardige indruk meer. Zie ook daar.

Uit de   Rotterdamse foto’s blijkt dat het gaat om een door Spoorijzer (SIJ) van een GM dieselmotor voorziene oersik. SIJ deed dat rond 1952 voor een aantal oersikken, maar maakte daarbij de cabine niet dicht. Dat zal bij deze loc wel zijn gebeurd, maar het kan ook later door Hollandia in Amsterdam gedaan zijn.

 

De spooraansluiting van HKS (voorheen Hollandia Amsterdam) is in oktober 2010 opgebroken (Railmagazine 280 van december 2010).

 

oersik Hollandia Amsterdam met pijlen.jpg

p. 174           A’dam Amerikahaven    Rietlanden

Rietlanden terminals –zoals het bedrijf tegenwoordig heet – heeft anno 2013 drie terminals. Daarvan hebben zowel de locatie Amerikahaven als de locatie Afrikahaven (in spoorkringen Houtrakpolder) spooraansluiting.

 

De vervanger van de ex-NS 294 bij de Rietlanden was de ex-NS kraansik 360.  Deze staat nu bij een schroothandelaar, de firma Bechtold in Winkel (NH). Zie hier voor een foto. De sikken reden bij de locatie Amerikahaven.

!cid_A7C0C88BC1DA44A99488E09DCDE2D3A7@PCvandegroot.JPG

In 2009 is de laatste sik vervangen door een Köf III uit het verhuurpark van Bemo, namelijk O&K 26902 (1975). Zie hier voor de Duitse voorgeschiedenis van deze loc. In de Houtrakpolder is de loc keurig geel/grijs.

 

← Foto: Jaap de Groot, 27 november 2009. Uit het kastje dat voor de buik van de machinist/rangeerder hangt, blijkt dat de loc radiografisch bestuurd kan worden. Actiefoto’s als deze zijn zelden te maken: meestal vertoeft de loc op eigen terrein. Zie hier voor meer foto’s.

 

 

p. 175           Warmenhuizen                    Bemo

Toe te voegen is:

-

≤ 2009: O&K 26545 uit 1966 (ex Aldel in Delfzijl; ex Akzo Nobel in Hengelo en in de Botlek) is bij Bemo gesloopt.

 

-

Sinds ≤ 2009: O&K 26619 (1967): ex Flachglas in Witten (D), ex Gebr. Broere in Dordrecht en ex (Vopak-) TTR in de Botlek staat bij Bemo. Begin 2011 is de loc verhuurd aan Nedmag in Veendam. Medio 2012 is de loc daar vervangen (door de gemoderniseerde O&K 26794 uit 1974 van het type MB200N, ex Nieuwe Matex (→ Vopak Terminal Botlek) aan de Welplaatweg) en is vervolgens gesloopt.

 

-

Orenstein & Koppel 26794 (1974) ging in 2009 van Vopak Terminal Botlek naar Bemo. De loc werd bij Bemo gereviseerd en is vanaf 2012 verhuurd aan Nedmag in Veendam.

 

-

Begin 2011 verving Translok 195 de bij Bemo in reparatie zijnde O&K van Vopak in Vlaardingen. In september 2015 ging de Translok naar Bemo terug. In plaats daarvan verhuurt Bemo Gmeinder 5589 (zie de webpagina Historische gegevens per individuele loc) aan Vopak Vlaardingen.

 

 

 

p. 176          Velsen                                   PEN centrale

 

Windhoff PEN foto klein.jpg

Deze in 1952 genomen foto uit een familie-album van machinist N. Wernke toont een deel van de indrukwekkende Windhoff LV170III van de PEN centrale: met 21 jaar nog niet zo oud, maar wel der dagen zat. Het zoute klimaat heeft de loc geen goed gedaan. Niet zichtbaar is dat het cilinderblok van de toch al versleten watergekoelde Kämper motor door bevriezing gescheurd is. Daardoor wordt het vermogen van 100 pk lang niet meer bereikt. De loc wordt incidenteel nog wel bij vorst gebruikt om kolenbakken bij Hoogovens te halen. Er hangt daar geen bovenleiding en de accu’s van de twee elektrische locs kunnen dit karwei niet aan. In 1952 betekent een gebroken krukas het roemloze einde.

 

Klik voor een tekening van deze loc.

 

 

p. 177-180   Velsen                             Hoogovens → CorusTata Steel             klik hier

 

 

p. 181            Haarlem                         Gasfabriek

 

Haarlem Overschrijvingen 1922 klein.jpg

 

Het bovenstaande is afkomstig uit een handgeschreven document “Overschrijvingen 1922” uit het archief van de Haarlemse gasfabriek en moet wel betrekking hebben op de in 1921 aangeschafte Gmeinder benzinelocomotief. Die was kennelijk in druk gebruik. Van de kosten aan benzine, smeermiddelen en poetskatoen werd bijna de helft aan derden in rekening gebracht. Dit was omdat ook Stork Hijsch, Figee en de Nederlandsche Raffinaderij van Petroleumproducten van het raccordement gebruik maakten en de gasfabriek daarvoor de tractie leverde.

 

Opmerkelijk is het document rechts uit dezelfde bron (Noord Hollands Archief). Kennelijk was de Gmeinder benzinelocomotief al in 1930 – na negen jaar - niet meer voldoende bedrijfszeker. Dat betekende echter geenszins het einde van de merkwaardige loc: op Figuur 258 in dit boek is de Gmeinder in 1949 in bedrijf te zien en uit dit document blijkt dat de loc pas in 1967 is verkocht bij een openbare veiling van de inventaris van de opgeheven gasfabriek.

 

Zie hier voor de tractie in de Tweede Wereldoorlog.

 

Zie hier voor de loc Sytje.

 

HaarlemAanschaf tractor 1930 klein.JPG

 

 

Met dank aan:

Hendrik Bouwknegt, Gerard de Graaf, Jaap de Groot, Arno Logman, Jan Roos, Martijn Smits, Peter Verschelden, Co Wesseling en Wytze Wijbenga.

 

 

Referenties:

[1]

Hendrik Bouwknegt, Harold de Groot, Rob Meijer en Frank Schouten; Goederentreinen in Nederland : 2004-2015; Uquilair 2015.

 

 

 

{

Aanvullingen motortractie op normaalspoor          ← Provincie Utrecht           Provincie Zuid Holland

 

Terug/verder naar:

Tekeningen  motortractie op normaalspoor

 

Nieuw                      Home                      Inhoud