Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw

Zoeken

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

 

Nieuw (laatste toevoegingen) en Nieuws

 

 

21 september 2023

 

In het nieuws van 7 september is met terugwerkende kracht het stukje over de spooraansluiting van Cargill gewijzigd. Aan de aldaar genoemde IPMA rail-wegvoertuigen is een nieuwe webpagina gewijd.

Dan de Raildagen op 15 en 16 september:

Met deze prima foto bracht AMT de raildagen op 15 en 16 september onder de aandacht. Naast het nieuwe gebouw in Breda heeft AMT RailRoad een testspoor: een lang recht stuk achter de rug van de fotograaf met een wissel, een stuk straatspoor (waar een Zagro E-Maxi op staat) en een boog →

 

De werkelijkheid op 15 september bleek anders: er stond ander materieel. Daar is niets op tegen; het is een teken dat het testspoor veel gebruikt wordt. Maar het tentoongestelde materieel werd niet toegelicht met borden. Dat was misschien lastig omdat het snel verwisseld werd en omdat er (zo bleek later) een hoogwerker met een rail-weginstallatie voor een klant getest werd. Maar dan zou men toch AMT personeel verwachten om toelichting te geven. Dat was er niet.

Op de website van de Raildagen stond bij AMT- behalve de foto rechts – bij “Te zien en te doen” onder andere rondleiding. Die was er niet. Een aangesproken werknemer in een fabriekshal pakte het snel op en ging telefoneren. Enige tijd later verscheen er iemand die - het zij gezegd – alle vragen wist te beantwoorden. Zo bleek de bestrating van het straatspoor beschadigd te zijn door een E-Maxi van 18 ton.

Er werd meer duidelijk: als voorbeeld staan hieronder “flatlorries” of railtrailers die ten behoeve van transport op elkaar gestapeld zijn. Ze zijn niet toegelaten op het openbare spoorwegnet maar dat betekent niet dat ze eenvoudig zijn:

↑ AMT in Breda met op de achtergrond de HSL Zuid, 15-09-2023. De (groene) elektromotor van de onderste wagen is onder de tekst E-SEFA te zien ↑

Uiterst rechts een soort kooi voor de bestuurder. Links ervan is plaats voor accupakket(ten).

Detail (binnen de rode cirkel) van de bovenste wagen op de foto hierboven →

 

De bovenste wagen heeft een pendelas. Daarbij vergt correct laden (te beginnen in de groene zone) en lossen (te beginnen in de blauwe zone) extra aandacht. De onderste wagen heeft een duurdere schommelas. Daarom staat op de onderste wagen met witte letters in een rood vak “multi-link” (multi-link suspension is de Engelse benaming van wielophanging met schommelassen). Hier is het groene gebied veel groter. Er staat ook E-SEFA op deze wagen. E betekent Elektrisch en SEFA Selbstfahrend (zelfrijdend). Hoe dat gaat is uitstekend te zien in dit filmpje.

 

De regelgeving voor dit soort wagens verschilt per land. De maximumsnelheid is in Nederland 20 km/uur. De lorries zijn hydraulisch of met lucht beremd. Er kunnen allerlei zaken op worden vast gezet.

0 – 0 – 0

7 september 2023

 

Sommige industrielocs komen nieuw bij een bedrijf en blijven daar tot de sloop. Daarentegen wisselen andere industrielocs veelvuldig van eigenaar en locatie. Een voorbeeld is Orenstein & Koppel fabrieksnummer  26188 (1962) van het O&K type MV6B. De eerste 2 eigenaren waren Belgisch. Nedtrain kocht deze loc in 2007 om in ’t Harde voor Defensie te rangeren, dit ter vervanging van een van Bemo gehuurde Köf III. Bij een schilderbeurt werd de naam Theo aangebracht (zie hier). Nedtrain moest echter na een rechtszaak in maart 2010 het onderhoud van de 248 Defensie wagens afgeven aan de firma WagonCare. Die gebruikte voor het rangeerwerk een gemoderniseerde Cockerill. Theo bleef  werkeloos in ’t Harde staan en werd door Romme Rail Assets te koop aangeboden. Romme Rail Assets in Schaijk ging in 2016 failliet. Theo was ondertussen (in 2013 of 2014) overgebracht naar het Railpark in Roosendaal. Vanaf  2018 is ze door Railpark Roosendaal verhuurd aan ICL-IP (voorheen Broomchemie) in Terneuzen, alweer in plaats van een Köf III. En plotseling dook Theo elders op:

↑ Theo (de naam staat onder het cabinedak links van de schoorsteen) staat op 31-08-2023 langs de A28 bij Zwolle ↑

De loc is blikvanger voor het festival “dubbelspoor (= twee feesttenten)”dat station Kachel FM op 15, 16 en 17 september in Hoonhorst houdt.

Informant en fotograaf: Scott's Rail photos. Zie ook deze Flickr link.

Eind 1997 kreeg Cargill (toen nog Cerestar) in Sas van Gent een spooraansluiting. Per week werden 4 à 5 bloktreinen van gemiddeld 22 wagens aangevoerd met mais uit Frankrijk. In 2008 begon het vervoer af te nemen en in 2014 hield het helemaal op [bron: Somda].

 

Op 25 augustus 2023 is het gereactiveerde raccordement officieel in gebruik genomen. De foto is gemaakt door Robin Tersteeg (Cargill) en staat op  Linkedin bij Logitech Adviseurs & Ingenieurs. Logitec inspecteerde het spoor na verwijdering van de begroeiing, adviseerde vernieuwing van de sporen, schreef hiervoor het bestek en begeleidde het door VolkerRail uitgevoerde werk →

 

Op de achtergrond in het midden van het beeld

staat een IPMA 25 rail-wegvoertuig. Dat reed door een gordijn dat voor de ingang van de overdekte loshal hing. Deze IPMA is bestemd voor een klant in Griekenland, mocht bij Cargill getest worden en verrichtte als tegenprestatie de opening, De IPMA voor Cargill is nog niet gereed.

(met dank aan Bart Raymaekers en Frank Schouten).

De webpagina over de steenfabriek ‘t Haasje is uitgebreid. Het is nu duidelijk dat de klei van de overkant van de IJssel kwam en dat daar ook smalspoor (met een motorloc) werd gebruikt. Het aantal foto’s is verdubbeld.

0 – 0 – 0

24 augustus 2023

 

Nederlandse museumspoorlijnen werken gelukkig uitstekend samen. Een voorbeeld: de Museumstoomtram Hoorn- Medemblik heeft meer dan voldoende rijvaardige stoomlocs. SHM stoomloc 5 (geen tramloc, maar een voormalige industrieloc) rijdt het hele seizoen bij de Stoomtrein Goes Borsele, die momenteel juist te weinig inzetbare stoomlocs heeft. Nog een voorbeeld:

Hoogovens Stoom IJmuiden (HSIJ) reed in 2019 de laatste rit bij Tata Steel. Daarna werd niet gereden wegens corona en vervolgens kwam de schadelijke uitstoot van Tata Steel zodanig in de belangstelling dat de Tata Steel directie ook de uitstoot van stoomlocs als bezwaar zag. HSIJ stoomloc Bonne rijdt nu tot minstens einde 2023 bij de Zuid Limburgse Stoomtrein Maatschappij (ZLSM):

 

Bonne ontmoet een ex-DB railbus in Simpelveld op 16-08-2023. Foto: Toon Steenmeijer →

 

ZLSM-loc E21040 staat op reserve.

HSIJ-vrijwilligers rijden in Zuid Limburg om hun bevoegdheden te behouden. Daarbij  gaat het om machinisten en stokers, maar ook om conducteurs. Het is een mooie tijdelijke oplossing, maar het voortbestaan van de HSIJ blijft bedreigd. De rondritten zijn een prima middel om het grote publiek met het onbekende hoogovenbedrijf kennis te laten maken en goodwill te kweken.

Voor spoorhobbyisten is het extra interessant om Nederlands grootste industriespoorbedrijf in actie te zien. 

 

Het origineel van deze foto uit 1966 is in het Rotterdamse Stadsarchief in zwart-wit te vinden, maar bij het Topic Smalspoor DWL Rotterdam Kralingen  op Forum Beneluxspoor.net  staat deze foto in kleur. Op de achtergrond staat de watertoren van de DrinkWaterLeiding (DWL) in Rotterdam; op de voorgrond een smalspoortrein met “chloorbommen” →

 

De webpagina over de DrinkWaterLeiding (DWL) in Rotterdam is aangevuld met onder andere twee plattegronden met het sporenplan, een tekening van de wagenloods uit de begintijd en informatie en een foto van de vuurloze loc.

 

Ook de webpagina over de kruitfabrieken in Muiden en Ouderamstel is aangevuld en wel met het relaas van een werknemer die onder andere machinist op een locomotief is geweest. Het blijkt dat er in Muiden 2 locs waren.

 

Er zijn nieuwe links.

0 – 0 – 0

10 augustus 2023

 

Bij Wuppermann Staal Nederland B.V. (WSN) op het industrieterrein Moerdijk werd vanaf 2007 of eerder tot in 2019 gerangeerd met een Mercedes Unimog 400 die door Zagro van een rail-weg installatie voorzien was. Op de voorzijde was een bordje met de tekst ILN aangebracht. Dat stond voor Industrie Logistiek Nederland, een dochter van het Oostenrijkse Industrie-Logistik-Linz GmbH. ILN is echter uitgeschreven uit het Handelsregister en met ILN verdween ook de Unimog.

Vervolgens werd van de Belgische firma Lokaction een Zephir rail-wegvoertuig gehuurd. Lokaction is sinds 1 januari 2016 de Nederlandse agent (verkoop, verhuur, onderhoud) van Zephir.

 

De van Lokaction gehuurde Zephir kwam op 21-09-2020 even buiten de poort van Wuppermann.  Foto: Louis van Delft →

 

Zowel de groen/gele kleur als de door Lokaction gebruikte type-aanduidingen als Zephir 1400, Zephir 2000, etc. wijzen er op dat het niet gaat om Zephirs uit Italië, maar om door de Franse firma Rail Route Europe in Thionville op de markt gebrachte klonen waarvoor doorgaans de type-aanduiding Eurotract (Eurotract 1400, Eurotract 2000, etc. of kortweg E1400, E2000, etc.) gebruikt worden.

Soms was de Zephir (voor onderhoud ?) afwezig en werd een ander rail-wegvoertuig ingezet. Dat zag er bijzonder uit. Die inzet is nu permanent geworden ↓

↑ Op 03-08-2023 kijkt de bestuurder van het rail-wegvoertuig bij Wuppermann in Moerdijk vanuit de cabine of zijn collega de wagens aangekoppeld krijgt ↑

Foto: Louis van Delft.

 

Opvallend is de cabine: die is uit het midden en zo laag geplaatst dat de bestuurder makkelijk kan op- en afstappen (zij het maar aan één kant). Bij veel types rail-wegvoertuigen komen daar vele traptreden aan te pas en dat is bezwaarlijk als er veel op- en afgestapt moet worden.

Louis van Delft zocht uit om welk rail-wegvoertuig het gaat. Daar is een nieuwe webpagina aan gewijd.

(Met dank aan: Louis van Delft, Johan van Rompaey van Lokaction en Frank Schouten).

 

Toon Steenmeijer heeft de lijst van naar Nederland geleverde Diema’s weer bijgewerkt. Een voorbeeld: fabrieksplaten zijn vaak verroest of nummers zijn slordig ingeslagen. Op de vorige uitgaves van de Diema lijst stond fabrieksnummer 1528, maar dat fabrieksnummer bleek naar Zuid Afrika geleverd te zijn en is dus nu uit de lijst verwijderd. Het juiste nummer is 1523 en dat is sinds 1986 nr. 41 bij het ISM in Erica.

 

 0 – 0 – 0

 

21 juli 2023

 

De RET heeft de in 1967 door Gmeinder gebouwde loc 6001 van de Rotterdamse Metro overgedragen aan de Stoom Stichting Nederland. De SSN zal haar inzetten voor rangeerwerk op het terrein van het Museumstoomdepot (zie hier).

 

Oud en nieuw: loc RET 6001 bij de (nieuwe) RET remise Kleiweg op 04-06-2023. Foto: Jaap de Groot →

 

De loc is van het Gmeinder type V24 en is rijvaardig en in goede conditie.

Zusterloc 6002 is al in 2012 terzijde gesteld.

 

(met dank aan Jaap de Groot en Hans Scherpenhuizen)

Railexperts (RXP) gebruikt toevallig dezelfde nummerreeks als de RET voor haar vier V60-Ost machines (6002, 6004, 6005, 6006). Dat zijn heel andere locs: met hun vier gekoppelde assen in een star frame zien ze er ouderwets en interessant uit. Railmagazine 406 (juli/aug 2023) heeft interessant nieuws: in juni 2023 werd de 6002 van RXP naar Vlissingen Sloe gebracht. De 6005 van RXP was daar in 2021 actief, maar raakte snel defect en werd in juni 2021 overgebracht naar Spoorijzer in Roosendaal om hersteld te worden. Anno 2023 staat ze nog steeds buiten dienst in Roosendaal.

 

Op 13 juli 2023 werd “Tussenstation Wouw” geopend halverwege de snelfietsroute F58 tussen Roosendaal en Bergen op Zoom. Dit gebeurde door de onthulling van een bank en de plaatsing van een keurig gerestaureerde loc.

 

Het nieuwe locmonument bij Wouw op 18-07-2023. Foto: Marius Broos →

 

Het betreft een Orenstein & Koppel MV4. Volgens de fabrieksplaat gaat het om O&K 25707. Die is volgens de fabriekslijst in 1957 nieuw geleverd aan de suikerfabriek te Barum (bij Salzgitter). In 1987 werd de suikerproductie gestaakt. Wel werden er tot 1997 suikerbieten naar toe vervoerd, die dan elders verwerkt werden. Dat stopte in 1997; de loc was er toen nog. Vanaf 2007 of eerder stond de loc bij J. & Th. van der Veldt BV, een grote handelaar in allerlei machines, naast de spoorlijn Roosendaal-Bergen op Zoom.

 

Van de 13 locs van de 700 serie van de Nederlandse Spoorwegen van het Vossloh type G 400 B werden in 2020 al verkocht de 704 en 706 (beiden aan Strukton) en de 711 (aan Brouwer Technology in Blerick). Railmagazine 406 (juli/aug 2023) bericht dat nu ook de 709 (gestationeerd in Hengelo) verkocht is en wel aan Train Charter Services. Onder het nummer 111001 zal de ex-NS 709 voornamelijk worden ingezet op de Watergraafsmeer.

 

De ex-NS 709 in Amsterdam Centraal. Ze is al in de (bij de Stoom Stichting Nederland) in de TCS huisstijl gebracht. Bron foto: TCS website →

 

 

Naar aanleiding van reacties is de webpagina over het Autotron uitgebreid.

 

 

0 – 0 – 0

6 juli 2023

 

Van 1987 tot in 2003 was het Autotron bij Rosmalen een combinatie van een automuseum en een attractiepark. Eén van de attracties was een 700 mm spoorlijn. Bij het grote publiek werd de indruk gewekt dat de tractie geleverd werd door de stoomloc die voor de trein stond.

 

Het Autotron bij Rosmalen, 12 oktober 2002 →

 

Het ging inderdaad om een echte stoomloc, maar die werd nooit opgestookt. De krachtbron was een dieselmotor. Wegens problemen werden verschillende configuraties uitgeprobeerd. De stoomloc werd hierbij moedwillig zwaar beschadigd. Zie de nieuwe webpagina over het Autotron.

 

0 – 0 – 0

 

22 juni 2023

 

Twee weken geleden is een webpagina over de DrinkWaterLeiding aan de Honingerdijk in Rotterdam op internet gezet. Er was helaas geen sporenplan beschikbaar. Herman van ’t Hoogerhuijs stuurde deze mooie foto als alternatief:

 

Foto op de omslag van het boek “DWL-terrein Rotterdam, van waterfabriek tot woonwijk”. Uitgever 010, Rotterdam 1991 →

 

Namascor op industrieterrein Moerdijk werd in 2013 gesloten. Het bedrijfsterrein en de gebouwen werden in 2014 verdeeld tussen ZHD Stevedores en de Labee Group Moerdijk. In juni 2023 werd de eerste trein van 29 ketelwagens met zonnebloemolie op de herstelde spooraansluiting ontvangen en gelost. Daarbij werd de Schöma van Namascor gebruikt. Gestreefd wordt naar iedere maand 2 treinen met 29 wagens. Dat deed Labee al via de LALO in Moerdijk sinds eind 2022

(met dank aan dhr. Alex Labee en Louis van Delft).

Dan een heel andere bedrijfstak, namelijk kruitfabrieken. Onderstaande kaart illustreert dat de gebouwen vaak ver uit elkaar lagen om te voorkomen dat de ontploffing van één gebouw andere gebouwen zou beschadigen. Dat resulteerde in grote onderlinge afstanden en transport per smalspoor was dan handig. Meer hierover staat in de nieuwe webpagina over Nederlandse kruitfabrieken.

↑ De kruitfabriek De Krijgsman bij Muiden in 1883. Bijna alle 50 gebouwen zijn bereikbaar per smalspoor (aangegeven door streeplijnen) ↑

Bron: C.G. Polvliet, Beschrijving van den ramp aan de buskruitfabriek "De Krijgsman", nabij Muiden, op den 19den Jan. 1883.

0 – 0 – 0

8 juni 2023

 

Een nieuwe webpagina gaat over het smalspoor van de DrinkWaterLeiding in Rotterdam.

 

De stoomtrein(en) van de Efteling zijn voor Nederlandse begrippen uniek: ook Europa's grootste speeltuin de Linnaeushof in Bennebroek en het Autotron bij Rosmalen reden ooit  met echte stoomlocs, maar gingen uiteindelijk over op andere tractie waarbij uiterlijk nog wel de indruk werd gewekt dat er een stoomloc voor de trein stond. In de Efteling wordt al vanaf 1969 tot heden (meer dan 50 jaar !) met echte stoomlocs op 600 mm spoor gereden.

Een fraai geïllustreerd artikel over  de Efteling Spoorweg staat hier. Zie daar voor een video.

 

Anno 2023 staat stoomloc Aagje terzijde met een afgekeurde ketel [2], zodat tot voor kort voor de dienst beschikbaar waren de stoomlocs Trijntje en Moortje. Trijntje is in 1991 onder fabrieksnummer 38 voor de Efteling gebouwd door de Britse firma Alan Keef Ltd. die het over Tryntje heeft

 

Trijntje botste echter op 30-05-2023 tegen een betonmixer van de firma A. Jansen bv die op weg was naar de in aanbouw zijnde nieuwe attractie Danse Macabre. Moortje viel nog dezelfde middag voor Trijntje in. Foto: [1] →

 

De werking van de overwegen bij de Efteling is hier te zien.

Geraadpleegde bronnen waren onder andere:

[1] website Omroep Brabant   [2] website Loopings  [3] Alan M. Keef, Half a century of Locomotives from Alan Keef Ltd.

 

Het Afval Energie Bedrijf (AEB) in Amsterdam heeft een spooraansluiting via het emplacement Houtrakpolder. Die verslofte na het afschaffen van de dagelijkse trein uit Haarlem in 2015. Recent is de spooraansluiting opgeknapt met nieuw spoor en nieuwe ballast. Op zondag 14 mei arriveerde de eerste trein met te verbranden afval uit Rome. Die trein rijdt wekelijks met 16 schuifwandwagens met in totaal 900 ton afval. Na de zomer gaan er 2 treinen per week rijden.

 

Per spoor aangevoerde balen met Romeins afval worden bij het AEB gelost met een “telehandler”. Foto: Joris van Gennip voor de Volkskrant van

06-06-2023 →

 

Op 5 juni heeft de telehandler bij 3 wagens de deuren uit de rails gedrukt. Die wagens werden door RFO 687 uit de trein gerangeerd.

Bronnen: Louis van Delft, NOS Nieuwsuur op 19-05- 2023, de Volkskrant van 06-06-2023.

0 – 0 – 0

25 mei 2023

 

Eén van de werkgroepen van de Historische Vereniging Tweestromenland is de Stichting KleiGoed Maas & Waal. Recent heeft deze stichting twee kipkarren van de voormalige steenfabriek Druten aangekocht:

 

Spoorijzer KW 13 kipkarren voor 700 mm spoorwijdte. Foto: Stichting KleiGoed Maas & Waal →

 

De wagens hebben - in plaats  van lummels – een met de voet te bedienen mechanisme om de kipbak vast te zetten (met dank aan Kees Plug).

 

De bijpassende Schöma 2638 (1963) van dezelfde in in 1990 stil gelegde steenfabriek is gekocht door het Drutense bedrijf GTEX, dat de loc zal restaureren.

 

Ook deze foto is van de

Stichting KleiGoed Maas & Waal

 

De loc is van het Schöma type CDL 28.

De loc en kipkarren deden dienst op 500 meter spoor tussen de stort en de fabriek.

 

In samenspraak met de gemeente Druten zal een plaats bepaald worden om de loc plus kipkarren op te stellen, als herinnering aan de in het verleden voor Druten zo belangrijke grof-keramische industrie.

 

Het Industrieel Smalspoor Museum in Erica heeft materieel van een Belgische verzamelaar overgenomen. Daaronder is een O&K LD2 mijnloc en een loc van Comessa (Constructions caniques Schiltigheim-Strasbourg S.A.) met een CLM tweetakt dubbelzuiger dieselmotor:

 

Comessa 5442 in het ISM; foto Thomas van der Velde →

(met dank aan Thomas van der Velde)

 

 

Momenteel wordt er gewerkt aan een webpagina over de kruitfabrieken in Ouderkerk a/d Amstel en in Muiden. Ze hadden respectievelijk een Schöma KDL 8 en een Schöma KDL 10 loc. Daarom is er al vast een webpagina over deze Schöma types gemaakt.

0 – 0 – 0

 

 

 

Ouder nieuws:  Zie het Nieuwsarchief

 

 

 

Terug/verder naar:

Recent nieuws                                    Home                                         Inhoud