Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw

Zoeken

 

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

 

Sytje

 

De Stoomtram Hoorn Medemblik kocht Sytje van de gasfabriek in Haarlem. Op 30 juni 1988 staat ze in Hoorn (foto rechts). Twee jaar later zou dit “Tuinhuisje” gesloopt worden. In boeken en tijdschriften is men het oneens over de spelling: Sytje (zoals op de foto) of Sijtje. Veel erger is dat doorgaans beweerd wordt dat Sytje in 1943 door Spoorijzer is gebouwd. Zowel het bouwjaar als de fabrikant zijn onjuist: in de hier getoonde vorm is Sytje in 1959 gebouwd door de gasfabriek in Haarlem, uit door Spoorijzer geleverde componenten. Documenten bewijzen dat.

 

In de naam Sytje zou men SIJ (de gebruikelijke afkorting van Spoorijzer) kunnen zien. Maar het gaat om de meisjesnaam Sytje. De loc is namelijk genoemd naar de vrouw van de machinist in Haarlem.

Sijtje.jpg

Marius van Rijn maakte eind 2009 deze foto van het TV programma Andere Tijden dat over de mobilisatie in 1939 ging. Tijdens een oefening rent het personeel van de Haarlemse gasfabriek met gasmaskers op naar een schuilkelder. Rechts staat een platte wagen met een bak voor het interne vervoer van cokes naar de kade. Het is inderdaad bekend dat de Haarlemse gasfabriek minstens één zo’n wagen had. En voor die wagen staat …. Sytje, of in elk geval het frame en de opbouw →

 

De enige verklaring is dat Sytje – maar dan anders aangedreven – al in 1939 bestond en in 1959 grondig is omgebouwd. Gezien het bijschrift bij deze foto “Omdat het elektro-treintje niet meer reed ...” was Sientje oorspronkelijk een acculoc. Haar afkomst en geboortedatum blijven ongewis.

IMG_1661 klein.JPG

Volgens Marius van Rijn was het onderstel niet van een goederenwagen afkomstig, maar waren het aan elkaar geschroefde balken. Waarschijnlijk heeft de gasfabriek dus ook de oorspronkelijke Sytje zelf gebouwd.

Behalve Sytje was er overigens nog een loc, namelijk een in 1921 gekochte Benz-Gmeinder benzinelocomotief.

 

Catalogus 1967 klein.JPG

← Na het sluiten van de gasfabriek werden er – met een ruime tussentijd - twee openbare verkopingen van de inventaris gehouden. Links staat de kaft van de catalogus van de verkoping van 12 januari 1967, die - als altijd - zeer belangrijk was. Hieronder enkele saillante details uit de inhoud:

 

Gasfabriek Haarlem 047.JPG

 

↑ De Gmeinder loc (met een Benz benzinemotor) was dus in 1967 nog steeds aanwezig en werd onder veilingnummer 20 voor f 1080 (waarschijnlijk de schrootprijs) verkocht.

 

Diversen cat 67.jpg

 

↑ Onder de kop “Terrein” stonden nog enkele spoorse zaken, waaronder drie niet nader omschreven wagens. Een uitgebreide omschrijving was ook niet nodig; er waren immers kijkdagen. Het ging waarschijnlijk om drie platte wagens met een losse bak (voor cokes), zogenaamde kübelwagens.

 

Verder waren nog te koop:

-          twee zware cokesbluswagens

-          smalspoor in de stokerij en kolenloods met een spoorbreedte van 65 cm (met een lorrie en een draaischijf).

 

Sytje wordt in 1967 nog niet genoemd en was pas in 1968 aan de beurt, zoals hieronder blijkt:

Cat 1968 klein.jpg

← De tweede verkoping vond een kleine twee jaar later plaats. Nu kwam ook de latere Sytje onder de hamer

 

Sytje cat 1968.jpg

 

Ook nu werden er – onder de kavelnummers 17 en 20/21 nog andere spoorse zaken aangeboden ↓

 

Diversen cat 1968.jpg

 

 

 

Documenten

Onderstaande voorbeeld van de correspondentie tussen het Gemeentelijk Energiebedrijf in Haarlem en Spoorijzer is een orderbevestiging door Spoorijzer. Op de rechter bladzijde wordt onderaan duidelijk gesteld dat het Gemeentelijk Energiebedrijf de ombouw zelf zal verzorgen ↓

Offerte SIJ 01 klein.jpg

Offerte SIJ 02 klein.jpg

 

 

Bronnen:

 

Gemeentearchief Haarlem (nu opgenomen in het Noord Hollands Archief)

Marius van Rijn, chef werkplaats van de Museumstoomtram Hoorn Medemblik.

 

 

Terug/verder naar:                                                           Nieuw                      Home                      Inhoud