fabrieksspoor los

 

Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw

Zoeken

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

 

Spoorwijdte (1)

 

De spoorwijdte is de afstand tussen de binnenkanten van de spoorstaven; de spoorbreedte is de hart op hartafstand tussen de spoorstaven; klik hier voor meer uitleg.

Op deze website wordt (bij de tabbladen hierboven) onderscheid gemaakt tussen normaalspoor (met een spoorwijdte van 1435 mm) en smalspoor (met een spoorwijdte kleiner dan 1435 mm).

Smalspoor is en was er in diverse spoorbreedtes, waarvan de meest gebruikte op de foto hiernaast geļllustreerd zijn:

 

Van onder naar boven zijn de spoorwijdtes 50 cm, 60 cm, 70 cm en 90 cm. Industrieel Smalspoor Museum (ISM) te Erica, 16 juli 2015 →

 

Globaal kan het volgende gezegd worden: 50 cm was typisch voor duwtractie. 60 cm was typisch Duits, maar werd ook in Nederland gebruikt, bijvoorbeeld bij de grofkeramische industrie in Tegelen. 70 cm werd veel gebruikt bij Nederlandse steenfabrieken en 90 cm door grote aannemers.

verschillende smalsporen.jpg

Een bijzonder geval is dat de spoorwijdte 0 is: de monorail. Waarschijnlijk denkt men bij een monorail in eerste instantie aan het vervoer van passagiers, maar uit de link blijkt dat er ook kipkarren op monorails reden.

 

Vaak hadden bedrijven smalspoor voor intern transport en een spooraansluiting met normaalspoor.

Steenfabrieken hadden soms twee verschillende wijdtes smalspoor, namelijk een grotere spoorwijdte voor de kleilijn dan voor de lijnen tussen de droogschuren.

 

Een enkele keer waren sporen gecombineerd tot drie- of vierbenig spoor.

Ombouw van een industrieloc naar een andere spoorbreedte kwam voor. Klik hier voor een uitgebreid voorbeeld van de ombouw van smal- naar normaalspoor.

Ophaalbrug dicht klein

 

Kruisingen tussen sporen met de verschillende spoorwijdtes waren meestal niet te vermijden. De Oostergasfabriek in Amsterdam had een wel zeer bijzondere en Hollandse kruising in de vorm van een ophaalbrug. Op de foto is de ophaalbrug dicht en duwen arbeiders kipkarren op smalspoor over de brug. Achter de brug staat een normaalspoorwagen.

En hier kan de normaalspoorwagen de geopende brug passeren !

 

← Foto uit het archief van het GEB in Amsterdam

 

 

Terug/verder naar:                         Nieuw                      Home                      Inhoud