Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw

Zoeken

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie  normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie  normaalspoor

 

Inleiding

 

Industriespoor (ook genoemd fabrieksspoor of werkspoor) is in te delen naar:

  • Spoorbreedte: normaalspoor of smalspoor
    Bij normaalspoor is de afstand tussen de spoorstaven dezelfde als bij het landelijke spoorwegnet; bij smalspoor is die afstand kleiner. Zie ook spoorwijdte.
  • Tractie: stoomtractie of motortractie.
    Een motor levert een roterende beweging die via een transmissie (denk aan een versnellingsbak, een hydraulische of hydrostatische koppelomvormer of een generator gekoppeld aan één of meerdere elektromotoren) aan de wielen wordt doorgegeven. De Engelse firma Sentinel bouwde stoomlocomotieven met een stoommotor waarin meerdere cilinders in een motorblok (met krukas) waren verenigd. De stoommotor was via een versnellingsbak en kettingen met de wielassen verbonden. Sentinel stoomlocs werden later soms tot diesellocs omgebouwd door de stoommotor door een dieselmotor te vervangen. Ook bij zogenaamde Shay stoomlocs en stoomturbinelocs zou men van een stoommotor kunnen spreken. In Nederland hebben uitsluitend stoomlocs van het gangbare type gereden. In deze stoomlocs en in persluchtlocs is geen motor (en geen transmissie) aan te wijzen, omdat de componenten van de krachtbron in de locomotief verspreid zijn.
    Motorlocs zijn:

-  Elektrische locs

         De voeding geschiedt via accu’s of van buitenaf (derde rail, bovenleiding, naast de loc opgehangen geleiders of via een

         kabel met een kabeltrommel in de loc).

     -   Locs met een verbrandingsmotor

         Tegenwoordig gaat het om diesellocs, maar vroeger werd als brandstof ook benzine, benzol, petroleum, etc. gebruikt.
         Er zijn overigens nog vele andere tractievormen.

Zo is een indeling te maken in de vier deelgebieden, die zijn aangegeven in de vier gekleurde tabbladen hierboven.

 

In Nederland bestaat de unieke situatie dat op elk van die deelgebieden boeken over industrielocomotieven zijn verschenen. Landen als Engeland, Frankrijk en Duitsland zijn daar te groot voor. Er zijn bijvoorbeeld wel boeken van de Industrial Railway Society over industriespoor in delen van die landen, maar die zijn desondanks beperkter van opzet dan de Nederlandse boeken. Over een land als België is haast niets gepubliceerd. Het valt niet te verwachten dat op korte termijn in Nederland nieuwe boeken over industrielocomotieven zullen verschijnen. Er zijn altijd interessante zaken die juist buiten een kader van een bepaald boek vallen of die op zich geen tijdschriftartikel rechtvaardigen. Er zijn nog steeds nieuwe onwikkelingen, maar er worden ook voortdurend nieuwe feiten en foto’s uit het verleden (her)ontdekt. Deze website is daarom vooral bedoeld als aanvulling op (en niet in plaats van) de genoemde boeken. Om de informatie (tekst, foto’s, tekeningen) op de juiste plaats te laten vallen, wordt die bij voorkeur vermeld als aanvulling of correctie op genoemde boeken. Daarbij is het wel de bedoeling dat de informatie te begrijpen is zonder het boek erbij te pakken.

Andere zaken (dan de vier deelgebieden, aangegeven met de vier gekleurde tabs) komen in de linkerkolom aan de orde. Zo is industriespoor anders in te delen, bijvoorbeeld:

En er zijn natuurlijk meer aspecten dan alleen de tractie, zoals wagens, railmateriaal en sporenplannen. Zie materieel.

 

Uiteraard zijn er andere media dan boeken, zoals:

  • tijdschriftartikelen: na aanklikken van één der vier gekleurde tabs verschijnt een nieuwe rij tabs, waaronder die voor tijdschriften.
  • websites; zie links.