|
►
Nieuw ◄ ► Zoeken ◄ |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
Bemo’s type RS60D in Zwolle |
||||||||||||||||
|
Inleiding In 1989 kreeg de NS Lijnwerkplaats in Zwolle de beschikking over een Bemo Railshunter en in 1991 over een tweede. Na de in 1991 begonnen privatisering van NS viel de Lijnwerkplaats als Onderhoudsbedrijf Zwolle onder het NS bedrijfsonderdeel Nedtrain. In 2004 nam Nedtrain het besluit om dit Onderhoudsbedrijf Zwolle op termijn te sluiten. Er zou wel een Technisch Centrum met circa 50 van de 250 werknemers blijven. Op 14 april 2010 gingen echter alle werkzaamheden over naar de Nedtrain werkplaats in Hengelo. |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
|
In de Bemo type-aanduiding RS60D slaat RS op RailShunter, D op
Diesel en 60 op de trekkracht van 60 kiloNewton
(ongeveer Alleen de twee Bemo’s van Nedtrain in Zwolle hadden twee eindcabines. Ze waren ergonomisch goed doordacht. De bestuurder kon op twee verschillende hoogtes staan. De instaptreden lagen (heel veilig) geheel binnen de loc. De bestuurder kon op de onderste trede blijven staan en dan door één van de onderste voorruiten kijken. Bij grotere af te leggen afstanden kon hij ook hoger gaan om via een deur de eigenlijke cabine te bereiken. De uitvoering week van deze tekeningen af. In
werkelijkheid is het een RS60D geworden (en geen RS80D) en stonden de
bovenste voorruiten schuin. De dakopbouw weekt af van de tekening en was voor
beide locs verschillend. Ook technisch verschilden de beide exemplaren.
Daarop wordt verder hieronder
ingegaan. |
|||||||||||||||
|
Fabr. nr. |
Bouwj. |
Bedrijfsnr. |
Verdere geschiedenis |
|
||||||||||||
|
109 |
1989 |
401 → 1 ? |
In 2011 bij Bemo gesloopt. |
|
||||||||||||
|
113 |
1991 |
402 → 2 |
Na renovatie in 2013 naar Botlek Tank Terminal. |
|
||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
Beide Zwolse Bemo’s werden afgeleverd in de kleur geel en met een zwart onderstel. Ze waren voorzien van NS logo’s, bedrijfsnummers 401 en 402, de letters A en B bij de twee cabines en van de teksten Bemo en RS 60. Op 15-01-2000 zag de
tweede Bemo er nogal vaal uit, waarschijnlijk
vanwege de beroepmatige en veelvuldige bezoeken aan de wasinstallatie →
Deze tweede Bemo had één grote doosvormige constructie op het dak. |
|
|||||||||||||||
|
De taken van de Bemo Railshunters in Zwolle waren: · het met lage snelheid door de wasinstallatie trekken van treinstellen. · het in en uit de Lijnwerkplaats rijden van treinstellen |
||||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
|
De eerste Zwolse Bemo met op de achtergrond zijn werkplek: de
wasinstallatie, 20-05-2006 → Alleen deze eerste Zwolse Bemo is in Nedtrain livrei (twee kleuren groen + een Nedtrain logo) gebracht. Een bedrijfsnummer ontbrak, maar dat nummer zal 1 zijn geweest, aangezien de tweede Bemo nummer 2 was. Ook de opschriften fabrikant, type en A en B bij de cabines zijn verdwenen. Deze eerste Zwolse Bemo had meerdere doosvormige constructies op het dak en was zo direct te onderscheiden van de tweede Bemo. Deze Bemo is door Nedtrain behoorlijk verbouwd [1]. |
|
|||||||||||||||
|
Op 12-03-2008 was de
Railshunter nog voor Nedtrain
in Zwolle in actie → Ook de tweede Bemo is opnieuw geschilderd, maar in de oude kleuren. Het NS logo is verdwenen, maar er is geen ander logo voor in de plaats gekomen. Het nummer 402 is vervangen door het nummer 2. Door inkrimping en tenslotte opheffing van de werkplaats en de komst van de Nedtrain serie 700 kregen de Bemo Railshunters steeds minder werk. De tweede Bemo heeft dan ook twee jaar met een gebroken as gestaan [1]. De twee Zwolse Bemo’s locs van Nedtrain zijn in 2011 naar Bemo terug gegaan. De oudste is daar gesloopt; de andere is gereviseerd en wordt vanaf 2013 ingezet bij de nieuwe Botlek Tank Terminal bij Rotterdam. Zie hier voor een foto (met dank aan Frank Schouten). |
|
|||||||||||||||
|
Een citaat uit [2]: De Bemo Railshunter -ook
wel 'fluisterlok" genaamd- is in eerste instantie aangeschaft ten behoeve
van het wasproces van rijtuigen en treinstellen bij de wasmachine in Zwolle.
Zwolle heeft de fluisterlok nu ruim één jaar en het wasstraatpersoneel is
zeer tevreden over het bedieningsgemak van de fluisterlok. Eerst iets over de
technische kant van de fluisterlok. De fabrieksnaam van de fluisterlok is
"Railshunter". De naam fluisterlok is te danken aan het lage
geluidsniveau; bij vol vermogen 62 db (a). Het machinegewicht is 40 ton, de
maximale trekkracht van de Railshunter bedraagt 60 kN. De rijsnelheid is
traploos te regelen van 0 tot 15 km/uur. De wassnelheden zijn vast ingestelde
snelheden van 8 m/min en 15 m/min. Het geheel wordt aangedreven door een
Mercedes dieselmotor type OM 422 A met een DIN-vermogen van 228 kW bij 1.800
omw./min. De wielen worden via een gesloten haakse transmissie hydrostatisch
aangedreven. De besturing van de machine kan radiografisch worden gedaan of
handbediend vanuit de kopcabines. Het primaire remsysteem is de beremming van
de lok en bestaat uit: 1) het diesel-hydrostatisch
remvermogen, 2) twee mechanische
schijfremmen, pneumatisch bediend, als veerbekrachtigde schijfrem. Het secundaire remsysteem
is de pneumatische treinberemming. De luchtvoorraad, 1000 liter, wordt op
peil gehouden door een Knorr schroefcompressor. De elektrische installatie is
24 V=, en de centrale besturingseenheid is een Siemens PLC. Aan de voor-en
achterzijde van de lok zijn de koppelingen gemonteerd, één NS-koppeling en
één BSI koppeling (aan iedere zijde dus twee koppelingen). Deze zijn van de
zijkant van de lok te bedienen. De maximale sleepsnelheid bedraagt 30 km/uur.
Wel moeten dan eerst de remmen ontgrendeld worden. Dit kan bij de
remcilinders. De "Railshunter"
wordt in de lijnwerkplaats onderhouden door werkplaatspersoneel dat een
allround opleiding heeft genoten. Na een uitvoerige selektie zijn de volgende
monteurs opgeleid om onderhoud aan de Railshunter te geven: …... De
Railshunter heeft na iedere 500 draaiuren onderhoud wat overeenkomt met eens
in de 6 weken een binnenkomst. Tevens krijgt de Railshunter iedere
vrijdagmiddag het wekelijkse onderhoud. Dat houdt in dat de koppelingen
gesmeerd worden, het logboek wordt nagekeken en eventuele storingen worden
verholpen en verder een algemene controle van de Railshunter. Het wekelijkse
onderhoud wordt door één monteur uitgevoerd en het gewone onderhoud, wat is
verdeeld in onderhoud 1, 2, 3, en 4 door twee monteurs. Ook dit onderhoud
wordt op vrijdag uitgevoerd. In de toekomst zal er behoefte zijn aan meer
Bemo monteurs voor de tweede Railshunter die medio november van dit jaar
geleverd moet worden door de firma Bemo. Deze tweede Railshunter zal
materieel de werkplaats naar binnen rijden en rangeren op het nieuwe
opstelterrein. Deze tweede Railshunter zal functioneel hetzelfde zijn als de
eerste, maar technisch zullen er enige veranderingen zijn. De dieselmotor en
de compressor blijven van hetzelfde soort en type maar de hydraulische
aandrijving zal geheel anders zijn. Ook de ruimtelijke indeling van de Railshunter
zal enigszins gewijzigd zijn. In tegenstelling tot de eerste Railshunter zal
de tweede Railshunter een enkelvoudige hydro-aandrijving hebben, bestaande
uit één hydropomp en één hydromotor die op een tandwielkast gemonteerd is.
Vanuit de tandwielkast gaan twee cardanassen naar de haakse tandwielkasten op
de wielassen. Ook zal de toegang naar het motor compartiment veranderen. De
toegang zal vanuit beide cabines mogelijk zijn en de buitendeur van de
motorruimte zal vervallen. Hierdoor zijn de brandstoftank de hydrotank en de
kompressor op een andere plek gepositioneerd. De brandstoftanks komen aan
weerszijde aan de onderkant van de Railshunter en de compressor en de
hydrotank komen direkt achter de dieselmotor. Aan de geluidsisolatie wordt
veel aandacht besteed waardoor de omkasting van de dieselmotor mogelijk kan
vervallen. Voor het vullen en aftappen van olie en koelwater worden
aansluitingen aan de buitenkant van de Railshunter gemaakt. Tijdens de bouw
van de tweede Railshunter zal er regelmatig contact zijn met de firma Bemo om
alles volgens onze wens te laten verlopen. Kortom: het is de bedoeling dat
onze Railshunter in november geheel volgens onze wensen afgeleverd wordt. Ik
hoop dat u na het lezen van dit verhaaltje anders naar de gele koekdoos
buiten kijkt. |
||||||||||||||||
|
Opmerkingen: |
- |
De Bemo type-aanduiding
RS60D slaat ook op een uitvoering met twee eindcabines; zie hier. |
||||||||||||||
|
Met dank aan: |
Jan Brinks en Hans Wervers |
|||||||||||||||
|
Bronnen: |
- |
Tekeningen: Hans Wervers |
||||||||||||||
|
[1] |
Mondelinge informatie van
Jan Brinks. |
|||||||||||||||
|
[2] |
Door personeel van de
Lijnwerkplaats is een archief bijgehouden, het laatst door achtereenvolgens
de heren Joop de Klein en Jan Brinks. Vanwege de aanstaande sluiting van de
werkplaats is dit archief in 2009/10 deels overgedragen aan het Historisch
Centrum Overijssel. Hierin bevindt zich een op 13-03-1989 gedateerd getypt
document “De Bemo Rail Shunter”. Dat is hier vrijwel letterlijk overgenomen. |
|||||||||||||||
|
{ |
||||||||||||||||
|
Terug/verder naar: |
|
|||||||||||||||
|
|
||||||||||||||||
