Welkom

Inhoud

Inleiding

Andere tractie

Spoorwijdte

Producenten

Import & handel

Eigenaars

Materieel

Links

Contact

Nieuw

Zoeken

 

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

 

Pletterij voorheen Enthoven & Cie

Enthoven voorblad bewerking C (2) 210mm.JPG

↑ Catalogus uit 1915 van de afdeling Spoorwegmaterieel [1] ↑

 

Geschiedenis

 

Het bedrijf bestond al sinds 1824 in den Haag (aan de huidige Pletterijkade). In 1848 werd de naam L.I. Enthoven & Co. In 1891 werd het een naamloze vennootschap met de naam N.V. Pletterij, voorheen L.I.Enthoven & Co (opmerking a). Het bedrijf bestond uit onder meer een lood- en koperpletterij, een ijzergieterij en een constructiebedrijf.

Er was geen spooraansluiting en uitbreiding was bijna onmogelijk. Toen het minder goed ging, werd het bedrijfsterrein duur verkocht. In 1905 verhuisde het constructiebedrijf naar Delft; de overige activiteiten werden beëindigd. Men sprak doorgaans over de Pletterij Enthoven of kortweg de Pletterij, hoewel er van een pletterij geen sprake meer was: de producten waren vooral bruggen, sluisdeuren, gashouders en wissels.

489026 Pletterij Delft 1959 schuif Capelle detail 210mm.jpg

↑ Bouw van de schuif van de Stormvloedkering in de Hollandse IJssel bij Capelle bij de Pletterij, Delft, 10-8-1957 ↑

 Bron: beeldbank Rijkswaterstaat.

In Delft lag het bedrijf aan de Schie. Vanaf het begin was er – via een draaischijf – spooraansluiting. In 1917 besloeg het terrein 4 hectare. Er reden vier stoomkranen met een hefvermogen van 5 tot 10 ton en een elektrische kraan van 3 ton [2]. Helaas lijken er hiervan geen foto’s bewaard te zijn.

Vanaf 1964 was de Pletterij samen met buurman Spoorijzer betrokken bij de bouw van de “Staalbouwflats” in Delft. Die hadden een stalen in plaats van een betonnen skelet. De Pletterij en Spoorijzer bouwden die stalen skeletten.

In 1966 werd de Pletterij (met  350 werknemers) overgenomen door Nederhorst. Dat nam ook buurman Spoorijzer over en voegde de twee bedrijven per 1 januari 1968 samen tot de Pletterij-Spoorijzer-Delft (PSD). De Staalpoot van het chaotisch bestuurde Nederhorst bleef bedrijven overnemen. In 1969 werden de machinefabriek Braat in Rotterdam, de Nederlandse Kraanbouwmaatschappij in Utrecht en Werkland in Nieuw Weerdinge met de PSD samengevoegd tot de Nederlandse Constructiebedrijven en Machinefabrieken met als afkorting NCM. Begin 1974 ging de NCM Delft (met nog 300 werknemers) dicht. Het terrein van de Pletterij werd overgenomen door de ernaast gelegen Nederlandsche Kabel Fabriek. Er is niets wat aan de Pletterij herinnert.

Wissels

 

De hierboven genoemde catalogus uit 1915 is van de afdeling Spoorwegmaterieel. Er staan uitsluitend tekeningen van wissels in, bijvoorbeeld:

drieslagwissel 210 mm.JPG

↑ Een driewegwissel (hier drieslagwissel genoemd) voor normaalspoor als voorbeeld uit de catalogus [1] ↑

De kleinste boogstraal is 9 meter! Er is dan ook spoorverwijding (1450 mm) toegepast.

Er zijn ook tekeningen met spoorwijdtes van bijvoorbeeld 750, 1000 en 1067 mm.

In de bijschriften van de tekeningen in de catalogus is vaak sprake van stoomtramwegen (veldwissel voor stoomtramwegen, straatwissel voor stoomtramwegen, etc.). Ook werd geleverd aan lokaalspoorwegen:

 

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant, 26-04-1904. Het ging om de spoorlijn Coevorden - Emmen→

 

In deze tijd waren er veel wissels nodig voor tramwegen en lokaalspoorwegen in Nederland en voor Nederlands Indië. Er waren dan ook verschillende Nederlandse bedrijven die wissels leverden.

 

Na de Tweede Wereldoorlog werden samen met Kloos en buurman Spoorijzer wissels geleverd aan onder andere de Iraanse spoorwegen (1961), Egypte (1964) en Indonesië.

Provinciale Overijsselsche en Zwolsche courant 26-04-1904.JPG

 

Ander spoorwegmaterieel

 

De catalogus uit 1915 van de afdeling spoorwegmaterieel bevat alleen tekeningen van diverse wissels en kruisingen, maar volgens advertenties (zoals die hiernaast) kon de Pletterij ook wagens (“waggons”) en draaischijven leveren.

 

 

Het nieuws van den dag voor Nederlandsch-Indië 24-12-1907→

Het nieuws van den dag voor Nederlandsch Indie 24 12 1907.jpg

Opmerkingen:

a)

Op de voorzijde van de hier afgebeelde catalogus uit 1915 is L.I. Enthoven & Co met de grootste letters gedrukt, terwijl die firma al sinds 1891 niet meer bestond.

 

 

 

Bronnen:

[1]

Catalogus van “Pletterij voorheen L.I. Enthoven & Cie., 's-Gravenhage-Delft. Afdeeling Spoorwegmaterieel”, uitgegeven in 1915 en aanwezig in het Stadsarchief Delft.

[2]

Delftsche courant 24-03-1917.

 

 

{

Materieel                                   Wissels in het algemeen

Terug/verder naar:

Nieuw                                    Home                                         Inhoud