Welkom Inhoud Inleiding Andere tractie Spoorwijdte Producenten Import & handel Eigenaars Materieel Links Contact ► Nieuw ◄ ► Zoeken ◄	Stoomtractie smalspoor			Stoomtractie normaalspoor				Motortractie smalspoor	Motortractie normaalspoor
	Buitenstalling De Overkant in Hardinxveld-Giessendam geplaatst: 19-01-2023
	Inleiding “Plezierboten” worden doorgaans voor de winter uit het water gehaald en opgeslagen, hetzij in de open lucht, hetzij overdekt. Soms speelt spoor een rol bij het transport naar en van de opslagplaats. Een al eerder op deze website besproken voorbeeld was de jachtwerf Pampus in Amsterdam, maar daar is het spoor in 2020 verdwenen. In Hardinxveld-Giessendam liggen twee buitenstallingen met spoor en wissels, vlakbij de zuidelijke oever van het riviertje de Giessen.
	↑ Luchtfoto uit 2021 (bron: Topotijdreis). Het noorden ligt bovenin ↑ Links ligt net buiten beeld station Hardinxveld-Giessendam aan de MerwedeLingelijn, waarover net een trein passeert. Omdat er geen blad aan de bomen en struiken zit, zijn de tientallen opgeslagen boten tussen de spoorlijn en het riviertje de Giessen goed te zien. Ook goed te zien is het wandelpad langs de spoorlijn. Dit is de enige toegang over land tot de buitenstallingen. Het pad begint aan de noordkant van de overweg bij het station. De twee luchtfoto’s hieronder tonen meer details en zijn in het voorjaar (met blad aan bomen en struiken) gemaakt.
	↑ Luchtfoto van een deel van De Overkant [1]. Het noorden ligt bovenin ↑ De zuidelijke sporen staan geheel op de foto. De 3 noordelijke sporen lopen door tot een stuk voorbij de linker fotorand zoals op een foto hieronder te zien is. De twee hellingen waarlangs de boten te water worden gelaten en uit het water worden gehaald zijn aangegeven met rode pijlen. Elke helling is verbonden met een spoornet met enkele wissels. De twee spoornetten zijn niet onderling verbonden en zijn gescheiden door een waterloop:
	↑ De rechter zijkant van deze luchtfoto [1] sluit met overlap aan op de linker zijkant van de eerste luchtfoto. Het noorden ligt bovenin ↑ De drie noordelijke sporen lopen tot ongeveer de linker rand van bovenstaande luchtfoto [1]. De min of meer horizontaal lopende dunne witte lijnen zijn de beschoeiingen van de waterloop die de twee spoornetten van elkaar scheidt. Het gaat om twee aparte buitenstallingen. Ze hebben elk een eigen ingang vanaf het wandelpad langs de spoorlijn Dordrecht-Geldermalsen (de Merwedelingelijn). Voor het gemak zullen in het volgende de aanduidingen noord(elijk) en zuid(elijk) gebruikt worden.
	De Overkant
	De noordelijke buitenstalling is in 1974 aangelegd door de eigenaar van Bouwmeester Watersport BV en zijn zoon Paul [2]. Omdat de buitenstalling en hun watersportwinkel aan weerszijden van de Giessen liggen lag voor de buitenstalling de naam De Overkant voor de hand. Op de website van Bouwmeester Watersport stond begin 2022 nog: “Winterstalling “de Overkant” staat los van Bouwmeester Watersport. Eigenaar van deze stallingslocatie is Paulhans Bouwmeester.” Paul Bouwmeester verkocht de Overkant (land en toebehoren) in het najaar van 2022 aan Dennis en Jeroen de Groot uit Giessenburg, handelend onder de naam Botenstalling De Giessen [2, 3,4]. Om een boot uit het water te halen wordt een daarvoor gebouwde lorrie langs de helling te water gelaten. De boot wordt boven de lorrie gevaren en de lorrie wordt met boot en al met een elektrische lier naar boven getrokken. De Overkant, 26-03-2022. Deze boot is waarschijnlijk het laatst uit het water gehaald, want de boot staat nog op een lorrie. Aan die lorrie is de lierkabel vast gemaakt. De lorrie staat toevallig op een (schopwissel → Het verdere transport van de maximaal 10 ton zware boten [2] op het terrein vindt met duwkracht van 4 à 5 man plaats. Op de website van Bouwmeester Watersport stond: “De gebruiker van deze stallingslocatie wordt geacht om enige ondersteunende werkzaamheden te verrichten bij het uit het water halen, alsook het in het water laten van zijn/haar boot tezamen met andere boten welke op dezelfde dag uit- en/of in het water zullen gaan. Door deze constructie kunnen we de stallingskosten voor iedereen laag houden” [3]. Na aankomst op de juiste locatie wordt de boot op bokken gezet en wordt de lorrie weg geduwd.
	De Overkant, 26-03-2022. De boten Coco en Zamora (uiterst rechts) staan opgebokt. Tussen beiden is de boot van de vorige foto te zien. Vandaar loopt de lierkabel via een schijf naar de door een wit zeildoek afgedekte lier.
	Het rechter spoor loopt hier in een boog. Het tegelpatroon is daar keurig aan aangepast.
	Voor de onderbouw en het spoor is uitsluitend gebruikt materiaal toegepast [2]. De rails komen van voormalige tuinderijen in de omgeving Ridderkerk en liggen op gewassen grindtegels. Daartussen liggen 30 x 30 cm stoeptegels. Aan de rails gelaste stalen strips dienen als afstandhouders: De Overkant, 26-03-2022 → Deze stalen strips liggen verzonken tussen de stoeptegels. De spoorwijdte is circa 132 cm. Dat komt niet overeen met een bekende spoorwijdte. De lorries zijn zelf gebouwd en hebben uiteraard ook deze spoorwijdte. De lasplaten die de stukken rails verbinden zijn niet gebout, maar gelast.
	In deze kadastrale kaart is de Overkant het perceel in het midden (nr. 136) → Het smalle perceel wordt dankzij het spoor optimaal gebruikt. Bij botenstallingen worden kleinere boten vaak met een vorkheftruck vervoerd. Stel dat dit bij de Overkant zou gebeuren dan moet er steeds een weg voor de vorkheftruck worden vrij gehouden waardoor een belangrijk deel van het terrein niet als stalling gebruikt kan worden. Bij het gebruik van spoor worden de boten boven hun transportweg gestald en is vrijwel het hele terrein voor stalling beschikbaar. Het spoor ziet er licht uit, maar ligt er goed bij en voldoet al jaren [2]. Omdat het spoor op het plaveisel ligt kan er niet met een vorkheftruck of tractor gewerkt worden. Duwtractie ligt voor de hand.
	De zuidelijke sporen
	Circa 10 jaar na de Overkant werd er ten zuiden van de Overkant nog een botenstalling aangelegd [2] en wel op perceel 134 in bovenstaande kadastrale kaart. Er is minder over bekend dan over de Overkant (opm. a). Op het eerste gezicht lijkt de situatie hetzelfde als bij de Overkant: ook hier liggen de rails op het plaveisel. Bij nader inzien blijken er belangrijke verschillen te zijn. Hardinxveld-Giessendam, 26-03-2022 → Links op de achtergrond is het zuidelijke haventje te zien en enkele (gele) lorries. Die lorries worden hieronder in meer detail getoond. Vanuit het haventje loopt een uithaalspoor richting fotograaf. Daarop takken met wissels 3 sporen aan waarop boten gestald staan (zie ook de bovenstaande luchtfoto). De wissels zijn schopwissels. In de houten kast op de voorgrond zit de lier die gebruikt wordt om de boten – met de lorries eronder – uit het water te trekken.
	Een tweetal tweeassige lorries. Rechtsboven verdwijnt het spoor in het haventje. Hardinxveld-Giessendam, 26-03-2022 → De wielassen van de lorries lopen niet door. Op de voorste lorrie zijn in een V-vorm houten blokken geplaatst waarmee een boot ondersteund kan worden. Elders stond nog een derde lorrie in het spoor.
	De spoorwijdte is circa 108 cm. Dat lijkt op Kaapspoor en is smaller dan de spoorwijdte bij de Overkant (132 cm). Dat heeft geen praktische gevolgen, want de twee spoornetten hebben geen verbinding met elkaar. Anders dan bij de Overkant liggen de rails op betonnen elementen in de vorm van een H, waarbij het horizontale stuk van de H de dwarsligger is. De spoorwijdte wordt derhalve bepaald door de betonnen elementen. De spoorstaven zijn met “kikkerplaatjes” op het beton vast gezet. Dat moet een heel karwei geweest zijn. Wanneer de rails eerder ergens anders op gewone dwarsliggers gebruikt zijn, kunnen ze natuurlijk op een andere onderlinge afstand gelegen hebben. Hardinxveld-Giessendam, 26-03-2022 → Ook hier zijn veelvuldig gewassen grindtegels toegepast. Omdat het spoor bovenop het wegdek ligt, zou ook hier niet met een vorkheftruck of tractor gewerkt kunnen worden.
	Vanuit een andere hoek en op een andere plaats bekeken: Hardinxveld-Giessendam, 26-03-2022 → Deze botenstalling is aanzienlijk kleiner dan de Overkant. Een recente luchtfoto [1] laat er 11 boten zien tegenover 40 bij de Overkant. Er zouden nog wel een paar boten bij kunnen, maar ook -zeg-15 boten is heel erg weinig voor een botenstalling.
	Tenslotte:	a)	De zuidelijke botenstalling was vroeger van de familie Advocaat. Het echtpaar is echter jaren geleden overleden. Ze hadden één zoon, genaamd Wout. Die zit al jaren in een gesloten inrichting voor mensen met een verstandelijke beperking [2]. Zodoende is er weinig over het begin bekend. Wel bekend [3] is dat de botenstalling in 2016 verkocht is aan een echtpaar uit Hardinxveld-Giessendam. De namen, geboortedata en het woonadres zijn bekend via [3]; e-mail adressen en telefoonnummers niet. Het echtpaar beantwoordde aan het woonadres gerichte brieven van uw webmaster niet (en dat is hun goed recht). Zodoende is er ook weinig over de huidige situatie bekend.
		b)	Een nadeel van het spoor is dat wanneer men een bepaalde boot te water wil laten, eerst alle boten tussen die boot en het water ofwel (indien mogelijk) op een zijspoor moeten worden gezet ofwel te water moeten worden gelaten.
		c)	Vroeger gebruikte de Jachtwerf Pampus bij Amsterdam ook spoor, ook met 2 verschillende spoorwijdtes. Daar lagen draaischijven in plaats van wissels.
	Met dank aan:	Rogier Bennebroek, Paul Bouwmeester en Jan Roos.
	Bronnen	[1]	Prorail Luchtfoto’s De Overkant ligt vlakbij de spoorlijn Dordrecht-Geldermalsn en staat zodoende op de luchtfoto’s. Rogier Bennebroek wees op een link op het forum van BeneluxSpoor.net die direct naar De Overkant leidt. Op genoemd forum wordt echter niet op De Overkant ingegaan. De link leidde begin 2022 naar de hier getoonde. Begin 2023 leidt de link naar recentere luchtfoto’s. De Overkant staat er echter niet helemaal op
		[2]	Informatie van Paul Bouwmeester (van Bouwmeester Watersport).
		[3]	Het Kadaster.
		[4]	Het Handelsregister.
		{	Eigenaren
	Terug/verder naar:
			Nieuw Home Inhoud