Welkom Inhoud Inleiding Andere tractie Spoorwijdte Producenten Import en Handel Eigenaars Materieel Links Contact ► Nieuw ◄ ► Zoeken ◄

Stoomtractie smalspoor

Stoomtractie normaalspoor

Motortractie smalspoor

Motortractie normaalspoor

Du Croo & Brauns

Inleiding De geschiedenis van de locomotieven van Du Croo & Brauns is prima behandeld in [1]. Zoals de titel al suggereert gaat het daar bijna alleen over de locomotieven en nauwelijks of niet over andere spoorzaken als kipkarren en andere wagens, wissels, etc. Bovendien is het boek al in 1987 geschreven. Anno 2013 is het door de opkomst van de computer veel makkelijker om aan gegevens te komen. Zo zijn veel oude kranten en inventarislijsten van archieven thuis digitaal te raadplegen en in bijna alle archieven mag gefotografeerd worden. Om die redenen wordt op deze webpagina aanvullende informatie over Du Croo & Brauns gegeven.

Bedrijfsgeschiedenis Aan [1] is te ontlenen dat de Du Croo & Brauns is in 1908 opgericht en was gevestigd aan de Valkenweg in Amsterdam-Noord. Het bedrijf werd al eind 1909 omgezet in de N.V. Constructiewerkplaatsen voorheen Du Croo & Brauns, zoals uit onderstaande advertenties blijkt:

← Algemeen Handelsblad 05-01-1910 ↓ De reden van de naamsverandering zal het het aantrekken van vreemd kapitaal zijn. Een citaat uit [2]:

“Een tweede machinefabriek waarin de NHM (= Nederlandsche Handel-Maatschappij) participeerde, was in 1910 de NV Constructiewerkplaatsen v/h Du Croo & Brauns in Amsterdam. De bedoeling was dat Du Croo & Brauns in Nederlands-Indië een samenwerking zou aangaan met Orenstein & Koppel-Arthur Koppel in Berlijn (zie opmerking a). De deelneming bedroeg f 50.000 (al spoedig verhoogd tot f 100.000) op een kapitaal van f 300.000. De NHM zou zorgen voor bestellingen van de eigen suikerondernemingen bij Du Croo & Brauns en zou andere ondernemingen aansporen hetzelfde te doen. In 1913 nam het NHM belang toe tot f 200.000. Hierbij werd bedongen dat de bankzaken van Du Croo & Brauns in Nederland zouden worden verzorgd door Labouchere Oyens & Co’s Bank en de NHM en in Nederlands-Indië exclusief door de NHM. Voor NHM secretaris Bierens de Haan moest een commissarisplaats worden gereserveerd.” Bierens de Haan werd inderdaad commissaris en was van 1925 tot 1930 zelfs voorzitter van de Raad van Commissarissen.

In 1919 begon de bouw van een locomotieffabriek in Weesp, die werd ondergebracht in een aparte N.V.: Machinefabriek Du Croo & Brauns.

In 1921 werden in Weesp de eerste locs gebouwd. Bij de fabriek in Weesp hoorde ook een reparatiewerkplaats voor stoomlocs. Uiterst links is driebenig spoor te zien [4] ↓ In 1921 werden hier sneltreinlocomotieven van de NS hersteld, maar in 1922 vonden er geen activiteiten plaats [3]. In [1] is een belangrijke en dramatische ontwikkeling niet vermeld: nadat de aandelen tot 20% van de oorspronkelijke waarde waren afgestempeld en nadat 42 cultuurmaatschappijen voor meer dan 1,5 miljoen gulden nieuw kapitaal hadden ingebracht [3], ging Du Croo & Brauns in 1930 toch failliet: De Tijd, 18-07-1930 → Mede dankzij een lening van de gemeente Amsterdam kon de fabriek als N.V. Machinefabriek Du Croo & Brauns worden voortgezet. Met andere woorden: men liet de moeder in Amsterdam failliet gaan. De zetel van de Weesper dochter werd naar Amsterdam overgebracht; deze dochter zette de activiteiten van haar moeder voort.

Juist in deze financieel moeilijke tijd was het feest vanwege de aflevering van fabrieksnummer 200:

Het was één van de zes locs met asvolgorde 1D voor het 750 mm spoor van de Atjeh Tram op Sumatra: ←Algemeen Handelsblad 15-09-1930 De activiteiten van de fabriek in Weesp werden naar Amsterdam-Noord overgebracht. Veel locs werden er niet meer gebouwd. Na enkele jaren werd weer in Weesp begonnen: ↓ Algemeen Handelsblad 13-11-1933↓

In 1937 was het echter in Weesp definitief voorbij: de ketelmakerij werd afgebroken en naar Amsterdam overgebracht [De Tijd 31-07-1937]. Onder andere de in Weesp op voorraad staande locomotieven werden geveild: ← De Telegraaf 04-08-1937 De twee 100 pk locs met tender voor 700 mm spoor waren hoogst waarschijnlijk de fabrieksnummers 240 en 259 uit 1937, die door de handelaar Hollander in Vaals gekocht werden en in 1940 naar de Hümmlinger Kreisbahn gingen [1]. De gebruikte 45 pk loc voor normaalspoor moet de eigen fabrieksloc geweest zijn (fabrieksnummer 90 uit 1925) [1]. De vierde aangeboden loc is raadselachtig: Du Croo & Brauns heeft geen 40 pk stoomloc voor 700 mm gebouwd [1], wel 35 en 45 pk locs. De overblijvende gebouwen in Weesp kregen na jaren leegstand wisselende bestemmingen, maar het laatste stuk grond in Weesp werd pas in 1953 verkocht [3].

Volgens een advertentie in Vraag en Aanbod van 7oktober 1942 zou DuCroBra ook rupstractoren gemaakt hebben. In elk geval produceerde DuCroBra ook ná de Tweede Wereldoorlog rupsbanden →

Terzijde: Het begrip loopjongen is vrij bekend, maar Du Croo & Brauns had ook een fietsjongen.

← De courant Het nieuws van den dag 07-05-1940

Na de Tweede Wereldoorlog werd tot 1965 jaarlijks 6 tot 10% dividend uitgekeerd. Tot circa 1950 werden met smalspoor aantrekkelijke resultaten behaald [3]. Dat verminderde door de gang van zaken in Indonesië. Daarom werden producten als stempels voor kolenmijnbouw en rupskettingen opgenomen in het leverprogramma [3]. Men kon toen nog niet weten dat aan de Nederlandse kolenmijnbouw omstreeks 1970 een einde zou komen. In verband met de bouw van de IJtunnel verhuisde Du Croo & Brauns in 1956/57 naar de Sextantweg in het Westelijk Havengebied in Amsterdam. In 1958 verhuisde de matrijzensmederij van Werkspoor in Utrecht naar Ducrobra [De Tijd 06-01-1958]. In 1965 waren er 350 personeelsleden (De Telegraaf 25-02-1965). Er ontstonden problemen door onder andere Italiaanse concurrentie op het gebied van rupskettingen en door de sluiting van de Nederlandse mijnen. Na enkele fusies werd de fabriek in 1983 gesloten [1].

Nederlandsch Indië, sinds 1949 Indonesië

Zoals voor vele Nederlandse ondernemingen, was Nederlandsch Indië een belangrijk afzetgebied voor Du Croo & Brauns. Er waren agentschappen in Medan op Sumatra en in Soerabaia op Java. De Sumatra post 08-08-1918 → In de advertentie valt op: - Er worden geen locomotieven genoemd. Du Croo & Brauns bouwde in 1918 zelf nog geen locomotieven, maar via Du Croo & Brauns werden vanaf 1909 tot 1922 wel grote aantallen Maffei stoomlocs geleverd, zowel in Nederland als in Nederlandsch Indië. Vanaf 1928 werd Maffei (en ook Dolberg) in Nederlandsch Indië vertegenwoordigd door het Amsterdamsch Kantoor voor Indische Zaken (AKIZ). - Du Croo & Brauns verkocht in Nederlandsch Indië ook bijlen en tjankols (of tjankoels, een soort spaden). - de monorail

De catalogus uit 1924 [4] bevat enkele honderden foto’s, maar daarvan is er maar één van een monorail → In 1900 en 1901 werd in Nederlandsch Indische kranten door de firma Goedhart & Dibbets veel geadverteerd met monorails volgens het systeem Caillet (in Nederlandse kranten zijn hiervan geen advertenties te vinden). Hierbij werd één wagen voortbewogen en in evenwicht gehouden door een man of een paard (of ander dier). De aanlegkosten zouden 20% en de aanschaffingskosten 50% zijn van die van smalspoor. Mogelijk hoopte Du Croo & Braun aan bestaande Caillet gebruikers te leveren.

Blijkens advertenties had Du Croo & Brauns vanaf 1917 een eigen agentschap in Medan, maar werd aldaar vanaf 1919 vertegenwoordigd door de Handelsvereeniging B.H. Kerkhoff, die (volgens andere advertenties) in een breed scala producten handelde, van ossenkarren via wondermist (een bestrijdingsmiddel) tot port en sherry. ← De Sumatra post 06-08-1925 Vanaf 1923 werden ook genoemd Daimler motor-lorries (“waarvan reeds vele hier ter kuste met succes in gebruik”); vanaf eind 1924 werd bij de motor-lorries de naam Daimler weggelaten: er werden Du Croo & Brauns motorlorries of railtractoren aangeboden. In 1926 kreeg Du Croo & Brauns weer een eigen agentschap in Medan.

In Soerabaia was al vanaf 1912 een agentschap. De Sumatra Post 27-09-1916 → In deze advertentie wordt wel gesproken over locomotieven. Hiermee moeten de hierboven al genoemde Maffei stoomlocs bedoeld zijn. Monorails worden ook hier genoemd. Met latex-wagens worden bedoeld wagens voor het vervoer van het sap van rubberbomen. Truckwagens zijn wagens op draaistellen. De zaken in Soerabaja namen een andere wending doordat Du Croo & Brauns hier zelf ging produceren, door de overname van enkele bestaande machinefabrieken. In 1919 werd De Volharding overgenomen. Het agentschap trok hierin:

Bataviaasch nieuwsblad 28-09-1920 → In 1923 werd de Machinefabriek Kalimas (die zelf al eerder de Machinefabriek Amsterdam had overgenomen) ingelijfd. Een en ander werd ondergebracht in een aparte NV, de Vereenigde Machinefabrieken (niet te verwarren met de latere Verenigde Machine Fabrieken, ontstaan door de fusie van Werkspoor en Stork). De ongunstig gelegen Machinefabriek De Volharding werd afgebroken [De Indische courant 16-02-1923]; op het terrein werden huizen gebouwd [De Indische courant 02-06-1930].

Een artikel over de hoogtijdagen van de Indische actviteiten van Du Croo & Brauns vindt men in dit tijdschrift.

Alles wijst erop dat de activiteiten van Du Croo & Brauns in Nederlandsch Indië na de afwikkeling van het faillisement op een bijzonder laag pitje kwamen te staan en dat de Machinefabriek(en) in Soerabaia gesloten werden: - In Indische kranten van na half 1931 zijn geen advertenties van of berichten over Du Croo & Brauns in Soerabaia, de Machinefabriek Kalimas, de Vereenigde Machinefabrieken of het agentschap in Medan gevonden. - Op 5 september 1932 werd (de ?) inventaris van Machinefabriek Kalimas geveild (De Indische courant 03-09-1932). - De gebouwen kregen in 1937 een andere bestemming: ← Soerabaijasch handelsblad 28-08-1937

Vanaf 1947 bundelden Du Croo & Brauns en Linde-Teves de Indische activiteiten in Ducrolinde. De werkplaatsen van Ducrolinde waren in Batavia (Djakarta).

Logo’s, afkortingen en dergelijke ← Achterop de jaarverslagen van 1920 t/m 1927 [2] staat WDSB. Dat was de afkorting voor Werkplaatsen Du Croo & Brauns). Dit logo kwam soms (vereenvoudigd) ook op de kipbakken voor; zie hier. In 1930 werd WDCB veranderd in MDCB (Werkplaatsen werd veranderd in Machine-fabrieken). Dat nieuwe logo kwam echter niet op kipkarren en jaarverslagen te staan.

← Logo in een Ducrobra brochure “Nederlandsch Fabrikaat” [5] Vanaf 1928 verscheen ook achter op de jaarverslagen dit driehoekige logo. Nog weer later kwam het logo van de drukkerij achterop de jaarverslagen.

← In elke geval vanaf de vijftiger jaren van de twintigste eeuw werd dit logo gebruikt. Het woord (constructie)werkplaatsten dan wel machinefabriek voor Du Croo & Brauns werd doorgaans weggelaten en in plaats van Du Croo & Brauns werd vaak het telegramadres Ducrobra gebruikt.

↑In de kopse kanten van sommige Du Croo & Brauns kipbakken is een gestileerde zon geperst. Gelderse Smalspoor Stichting, Heteren, 17-05-2012 Sumatra Post 17-11-1925→ De agent van Orenstein & Koppel in Medan was het (anno 2013 nog steeds bestaande) Duitse handelshuis Carl Schlieper. Dit gebruikt als logo een oog (vooral bekend op zakmessen). Er is een opvallende gelijkenis tussen de wimpers van het oog van Schlieper en de zon van Du Croo & Brauns. Zou Du Croo & Brauns dit logo hebben afgekeken om te suggereren dat het om kipkarren van Carl Schlieper / O&K ging ? Of is het toeval ?

Verkoop en verhuur

↑ Hepkema’s Courant, 14-03-1914 ↑ Een telefoonnummer is niet vermeld, maar Du Croo & Brauns had sinds 1910 telefoon.

↑ Tijdschrift der Nederlandsche Heide Maatschappij, 1919 (deze advertentie werd vanaf 1916 of eerder geplaatst)

↑ Rotterdamsche Courant 23-08-1919 ↑

DuCroBra was gevestigd aan de noordzijde van het Y, maar uit bovenstaande advertenties blijkt dat de afdeling(en) Verkoop en Verhuring tot 1919 op het Damrak zat(en). In die tijd gebeurde het vaker dat ondernemingen geen kantoor hielden bij de fabriek, maar in een chiquere buurt. Bijvoorbeeld bij Orenstein & Koppel in Amsterdam was dit tot 1953 ook het geval. DuCroBra verhuurde en verkocht spoormaterieel. Ook Spoorijzer, Oving en Orenstein & Koppel kenden die combinatie van verkoop en verhuur. Waarschijnlijk werd de productie en de verhuur van kipkarren omstreeks 1950 beëindigd. In elk geval verschenen er na 1947 geen advertenties meer in het Tijdschrift der Nederlandsche Heide Maatschappij. In het jaarverslag van 1951/52 staat verhuurmateriaal voor het laatst op de balans. Van de verhuur door Du Croo & Brauns lijkt weinig te zijn vast gelegd. Via het Stoomwezen is bekend dat in de Tweede Wereldoorlog een van Du Croo & Brauns gehuurde 700 mm loc – met andere stoomlocs - is ingezet bij materiaaltransport ten behoeve van de bunkerbouw op Schiermonnikoog(zie dit boek). Helaas is er geen foto van beschikbaar. Er is een aparte webpaina gewijd aan advertenties van Du Croo & Brauns.

Producten

Onderstaande advertenties geven enig idee van het uitgebreide productiescala van Du Croo & Brauns:

↑ Nieuwsblad van het Noorden 23-05-1940 ↑ ← Tijdschrift der Nederlandsche Heidemaatschappijj, 1934 collectie Gerard de Graaf De zon op de kopse kant van de kipbak komt later nog ter sprake.

Een aantal van deze producten zullen in de volgende paragrafen nader besproken worden.

Stoomlocomotieven

↑ Algemeen Handelsblad 20-05-1925 Opvallend is dat alleen smalspoor wordt genoemd.

In [1] staan prachtige statieportretten, actiefoto’s en tekeningen. Zie ook hier. Daarom worden hier alleen foto’s ten tonele gevoerd die niet in [1] staan. Alle 35 pk drieassers zijn naar Nederlands Indië en (in 1950 nog 3) naar Indonesië gegaan. In [1] wordt dan ook gesproken over “De plantage drie-assers” (waartoe ook drieassers met andere vermogens gerekend werden). De loc op de foto rechts wijkt daar nogal van af: vonkenvanger en met hekken verhoogde kolenbakken en/of tender (i.v.m. houtstook) ontbreken. Mogelijk heeft men de loc expres een ander uiterlijk gegeven in de hoop op afzet in Europa. Overigens wijkt ook de stoomdom met regulateur sterk af van die van de plantage drie-assers. Misschien was de loc nog niet klaar, want de stoompijp naar de cilinder lijkt los tegen de stoomdom aan te liggen. Foto uit catalogusvan 1924[4b]→

Foto uit catalogus van 1924[4b]→ De fabrieksplaat is rechthoekig (kenmerkend voor de periode 1922 – begin 1924); er is geen nummer ingeslagen. Dit is een vierasser met zogenaamde Klien-Lindner assen. De loc heeft wel een vonkenvanger, maar ziet er verder weinig tropisch uit: er is geen traliewerk op de kolenbakken (om extra hout mee te kunnen nemen) en geen tender. In deze tabel (met links normale en rechts Angelsaksische eenheden) uit [4] is te zien dat de kolenstoker en houtstoker (getallen tussen haakjes) verschillen in grootte van de vuurkist en de bunker.

Wissels en dergelijke Leeuwarder courant 14-10-1911 → Opvallend in de advertentie zijn: ►de op dit gebied onbekende aanbieders als de Machinefabriek Utrecht en J. Koster in Stadskanaal ►de grote prijsverschillen. Du Croo & Brauns is 50% duurder dan de op één na duurste leverancier. Volgens [4] kochten veel plantages al hun smalspoor bij Du Croo & Brauns: rails, wissels, draaischijven, locs en wagens.

Wagens Een aparte webpagina gaat over de kipkarren van Du Croo & Brauns.

Door de Eerste Wereldoorlog zag DuCroBra kans om werk van de traditionele Duitse leveranciers over te nemen, zoals normaalsporige zelflossers waarmee Staatsmijnen kolen in den lande vervoerde. ← Foto van een drieassige zelflosser in [4] De gegevens zijn [6]:

SM nr. E 65 E 66 E 67 E 68 E 69 E 70 E 71 E 72 E 73 E 74 E 75 E 76

SS nr. 2516P 2517P 2518P 2519P 2520P 2521P 2522P 2523P 2524P 2525P 2526P 2527P

bwjr. 1917 1917 1917 1917 1917 1917 1918 1918 1918 1918 1918 1918

Draagverm. 19 ton 19 ton 19 ton 19 ton 19 ton 19 ton 30 ton 30 ton 30 ton 30 ton 30 ton 30 ton

Volgens [4] bestelde ook Hoogovens zulke wagens. De mijnmaatschappij Laura & Vereeniging bestelde zo'n zelflosser voor het mijnsteenvervoer in 1918 [5]. L&V wilde in 1948  maar liefst 5 stuks bijbestellen. Du Croo &Brauns antwoordde echter per brief dat de fabriek minder geschikt was voor de fabricage van “normale spoorwagens”. Toch leverde Du Croo &Brauns daarna nog normaalsporige wagens aan Hoogovens:

Wagentype

Bouwjaar

Aantal

Hoogovens nummers

Slakpanwagen

1954

2

12137 t/m 38

Zijlossers, 100 ton draagvermogen

1957

4

34175 t/m 178

Plakkenwagens, 100 ton draagvermogen

1959

5

76701 t/m 705

Andere fabrikanten (als Werkspoor, Spoorijzer, het Belgische ABR, verschillende lokale machinefabrieken als Genius, etc.) leverden veel meer wagens aan Hoogovens. Maar in elk geval bouwde Du Croo & Brauns in de vijftiger jaren van de vorige eeuw nog wel wagens voor normaalspoor, misschien ook wel voor andere klanten dan Hoogovens. Meer opzienbarend zijn grote orders voor de Indiase Spoorwegen:

← De Telegraaf 20-10-1950 Andere kranten spraken over een miljoenenopdracht en over het stijgen van de koers van de aandelen van Du Croo & Brauns. Er was sprake van nog een Indiase order: ↓ The Economic Weekly, May 3, 1952 ↓

Helaas is niet bekend of de order voor de zestien spoorkranen is doorgegaan. De jaarverslagen [3] gaan vooral over financiële kwesties; er staat niets in over de Indiase orders. De levering van de goederenwagens is in elk geval wel doorgegaan. Merkwaardig is de verscheping via Rotterdam. Een aantal lorries zijn bewaard gebleven bij het Decauville Smalspoor Museum. De Tramwegstichting bezit een in 1951 aan de RET geleverde zoutaanhangwagen.

Motorlocomotieven Een aparte webpagina op deze website is gewijd aan de vanaf 1924 gefabriceerde motortractoren, ook motorlorries of railtractoren genaamd. Voor het overige wordt naar [1] verwezen. Daarbij moet wel worden opgemerkt dat de rol van DuCroBra bij de bouw van diesellocs (waaronder ondergrondse mijnlocs) beperkter was dan uit [1] volgt: de hoofdaannemer was niet DuCroBra, maar de dieselmotorenfabrikant Kromhout (zie dit boek). Platen op dieselloc NTM 101 bij de Museumstoomtram Hoorn-Medemblik, Hoorn 05-10-2013 →

In de jaarverslagen stond het productieprogramma. In 1961/62 werden daarin voor het eerst spoor, wissels, draaischijven en traversen niet meer genoemd. Wel genoemd werden smalspoorlocomotieven en die werden toen ook daadwerkelijk geleverd, dit keer niet met Kromhout motoren, maar met Deutz motoren en een Voith bak: ←Foto in het jaarverslag 1961/1962[3] Het onderschrift bij de foto geeft een verkeerde indruk: uit dit boek blijkt dat het ontwerp van Staatsmijnen was en dat alleen de eerste loc bij DuCroBra gebouwd is. De overige locs werden als bouwpakket naar Staatsmijnen gestuurd. Smalspoorlocomotieven werden ook in volgende jaren in het productieprogramma vermeld, maar in 1966/67 stond op spoorgebied alleen rollend materieel (zonder specificatie) in het productieprogramma.

Opmerkingen

a)

De hierboven onder de kop geschiedenis genoemde, in 1910 voorgenomen samenwerking in Nederlands-Indië tussen Du Croo & Brauns en Orenstein & Koppel-Arthur Koppel is kennelijk niet doorgegaan. Orenstein & Koppel vestigde al in 1901 een kantoor in Soerabaia. In 1903 adverteerde O&K als enige op Java nieuwe locomotieven op voorraad te hebben. Dat leverde een woedende reactie op van de firma Linde-Teves, die nieuwe Freudenstein locs op voorraad had. Hoe dit ook zij, O&K was eerder in Nederlandsch Indië actief dan Du Croo & Brauns. Verder had O&K een filiaal in Semarang en een agent in Medan (eerst Kerkhoff - die later agent van Du Croo & Brauns zou worden - en later Carl Schlieper).

b)

Voor deze webpagina is onder andere gebruik gemaakt van gedigitaliseerde oude kranten. Het kan niet worden uitgesloten dat er belangrijke informatie staat in kranten die (nog) niet gedigitaliseerd zijn.

c)

In de catalogus [4] staan ook stoomrailkranen voor normaalspoor. Het is onduidelijk of die daadwerkelijk gebouwd zijn.

Met dank aan:

Gerard de Graaf, Peter Lammens, Kees Plug en Erwin Voorhaar.

Referenties:

[1]

Jan de Bruin, “Du Croo & Brauns locomotieven”, Uquilair 1987.

[2]

Ton de Graaf, “Voor handel en maatschappij: geschiedenis van de Nederlandsche Handel-Maatschappij, 1824-1964”, uitgeverij Boom, 2012.

[3]

Du Croo and Brauns jaarverslagen (en enkele daarbij aanwezige prospecti), aanwezig in het Nederlands Economisch Historisch Archief in Amsterdam.

[4]

Catalogus No. 22, 1924 van Du Croo and Brauns, Ltd., London-Amsterdam-Sourabaya, a) in het Engels: aanwezig in het Nederlands Economisch Historisch Archief in Amsterdam. b) de Nederlandse versie, die ook als No. 22 genummerd is, in de collectie van Erwin Voorhaar. Zowel oudere (de nummers 1 t/m 21) als jongere catalogi lijken niet bekend te zijn. De catalogus begint met een inleiding met onder andere foto’s van de fabrieken en eindigt met hoofdstukken per product. Bij de meeste producten staat dat ze doorgaans in voorraad zijn. Zo is er een hoofdstuk over kipkarren, geïllustreerd met foto’s, die bijna allemaal nummers tussen 540 en 585 hebben. Het middendeel van de catalogus bestaat uit foto’s zonder enige toelichting, maar wel gesorteerd naar product. Zo zijn er in dit middendeel drie pagina’s met elk zes foto’s van kipkarren. Het enige onderschrift is een fotonummer. Dat is lager dan de eerder genoemde fotonummers, bijvoorbeeld 130, 202, etc. De indruk bestaat daarom dat het middendeel bedoeld is om de lezer te imponeren met veel (verouderde) foto’s.

[5]

collectie van Kees Plug.

[6]

Gegevens gekregen van Gerard de Graaf.

{

Producenten

Ducrobra Motorlorries

Ducrobra advertenties

Terug/verder naar:

Ducrobra kipkarren

Nieuw

Home

Inhoud